Để người dân thực sự là trung tâm trong chính sách chống dịch

(KTSG) - Kỷ nguyên số đặt ra những thách thức đặc thù đối với quá trình ban hành chính sách và quản lý nhà nước, trong đó thách thức lớn nhất là sự biến đổi nhanh và liên tục về công nghệ, về sự kỳ vọng và về năng lực thích ứng của người dân.

Đứng đầu là năng lực thấu cảm người dùng

Giáo sư David Eaves của trường Harvard Kennedy cùng nhóm các giáo sư về chính sách công tại tám đại học của Mỹ, Canada, Anh, Đức, Estonia và Singapore đã nghiên cứu đúc kết tám năng lực mà các nhà lãnh đạo khu vực công cần có trong kỷ nguyên số, bao gồm: năng lực thấu cảm người dùng, hiểu được những rủi ro trong môi trường số, khả năng phối hợp liên ngành, tư duy vòng lặp linh hoạt, khả năng hiểu rào cản hệ thống, tư duy mở, và cuối cùng là năng lực dữ liệu bao gồm nhận biết và vận dụng dữ liệu để ban hành và thực thi chính sách.

Đứng đầu là năng lực thấu cảm với người dùng, hiểu nhu cầu và trải nghiệm của họ để đưa ra những chính sách, bao gồm các giải pháp linh hoạt, phù hợp và hiệu quả. Trong khu vực công, người dùng ở đây chính là người dân.

Nhận thức đầy đủ về sự cần thiết của việc ban hành chính sách lấy người dùng làm trung tâm là nền tảng và động lực cho việc ứng dụng hiệu quả và thực chất hai nhóm năng lực có liên quan, đó là khả năng hoạt động liên ngành và quản lý theo mô hình vòng lặp (agile) để giúp cơ quan quản lý nhà nước vận hành trôi chảy trong môi trường số.

Chúng tôi hiện đang tham gia một dự án nghiên cứu mà một trong những mục tiêu là đánh giá và định vị năng lực nhận thức về công nghệ trong môi trường số của lãnh đạo khu vực hành chính công tại một số tỉnh thành (trong tương quan với bộ năng lực trên).

Một số phát hiện ban đầu của nhóm nghiên cứu cho thấy, nhận thức về vai trò trung tâm của người dùng (người dân và doanh nghiệp) dường như không tồn tại, hoặc nếu có cũng rất khó được áp dụng trong cách làm chính sách hiện hữu, ít nhất tại những địa phương chúng tôi đã khảo sát.

Một trong những nguyên nhân được nêu ra là do hầu hết chính sách đều theo quy định đã có và được ban hành từ trên xuống. Thực tế này còn khiến cho việc áp dụng phương pháp quản lý vòng lặp (agile) trở nên khó khăn trong bối cảnh mọi hoạt động của người công chức đều phải nhất tề theo quy định, đúng lớp lang và hầu như không có chỗ cho sai sót trong thử nghiệm những ý tưởng mới.

Và trong thực tế về chính sách phòng chống dịch