Loạn thị trường tế bào gốc

Hiện nay thị trường tế bào gốc đang có xu hướng bị "thần thánh hóa", nhiều nơi quảng cáo có thể sử dụng chữa "bách bệnh" ung thư.

Tế bào gốc được rao bán, quảng cáo trên mạng xã hội với lời cam kết trị được nhiều bệnh - Ảnh: T.HIẾN chụp lại

Hiện nay tế bào gốc được rao bán rầm rộ, công khai với lời hứa chữa trị được nhiều loại bệnh khiến người dùng như rơi vào ma trận.

Tế bào gốc trị "bách bệnh"?

Bệnh viện Da liễu TP.HCM tiếp nhận nhiều trường hợp bị tai biến trầm trọng do tiêm tế bào gốc.

Mới đây, chị N.T.H. (45 tuổi, TP Thủ Đức) đến bệnh viện trong tình trạng mặt sưng phù với nhiều nốt bầm tím do đến một thẩm mỹ viện tại TP Thủ Đức để tiêm tế bào gốc của Hàn Quốc theo tư vấn của nhân viên.

Sau tiêm một ngày, mặt chị H. sưng phù, đau nhức và phải nhập viện.

Tế bào gốc có thật sự 'đỉnh' như lời đồn?ĐỌC NGAY

Tại các trang mạng xã hội, sàn thương mại điện tử, website... có hàng trăm nghìn bài viết rao bán sản phẩm từ tế bào gốc, đặc biệt là trong lĩnh vực làm đẹp.

Giá các loại tế bào gốc này được giới thiệu bằng cách truyền thẳng vào tĩnh mạch từ vài chục đến vài trăm ngàn đồng. Đa số được quảng cáo có thành phần nhau thai, màng ối, cuống rốn... các kiểu.

Tại một cửa hàng online rao bán và quảng cáo loại "tế bào gốc" chỉ có giá 20.000 đồng/lọ chuyên dùng trị mụn, trắng da, trị nám...

Khi được thắc mắc về thành phần và giấy chứng nhận, người bán ậm ờ không nắm và không biết được thành phần gì, chỉ khẳng định chiết xuất từ tế bào được sản xuất từ Trung Quốc.

Không chỉ trong lĩnh vực làm đẹp, một trang Facebook chuyên quảng cáo về tế bào gốc cho hay có thể chữa được hết tất cả các loại bệnh ung thư, kể cả những loại ung thư ở giai đoạn muộn.

Người bệnh sẽ được điều trị tại Nhật Bản với giá gần 500 triệu đồng.

Không nên thần thánh hóa tế bào gốc

PGS Trần Công Toại - chủ tịch Hội Tế bào gốc TP.HCM - cho biết tế bào gốc là tế bào có khả năng tự làm mới (tức là có khả năng sinh sản tạo tế bào mới giống thế hệ trước) và có khả năng biệt hóa thành các loại tế bào khác nhau trong cơ thể.

Trên thực tiễn sử dụng tế bào gốc từ nhiều năm qua ở Việt Nam và trên thế giới rất hiệu quả cho các bệnh về máu.

Hiện nay Bộ Y tế có cho phép sử dụng tế bào gốc điều trị một số bệnh như: các bệnh lý về máu như suy tủy xương, các bệnh ung thư máu, các bệnh về máu cần ghép tủy xương, thoái hóa khớp, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính COPD...

Bên cạnh đó, cũng đã cấp phép trong lĩnh vực làm đẹp.

"Tế bào gốc không phải là thần dược, đây là một giải pháp điều trị, có nhiều quốc gia, vùng miền xem tế bào gốc như là thuốc. Nếu ta cũng nghĩ đơn giản như vậy thì lạm dụng thuốc gây ra hậu quả như thế nào, có kết quả không như mong đợi, gây tổn hại cho sức khỏe, thậm chí tử vong", PGS Toại cho hay.

Theo ông Toại, cần có quyết định sáng suốt trước khi lựa chọn sử dụng tế bào gốc. Việc sử dụng tế bào gốc chỉ thực hiện tại các cơ sở y tế được cấp phép thực hiện theo quy định của pháp luật.

Phải biết nguồn gốc xuất xứ và các tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm đạt yêu cầu sử dụng theo quy định của ngành y tế. Nên được các bác sĩ chuyên khoa tư vấn kỹ trước khi quyết định.

Theo Hướng dẫn ứng dụng nghiên cứu tế bào gốc và sản phẩm từ tế bào tại Việt Nam, Bộ Y tế nêu rõ bản chất của loại tế bào được dùng để tạo ra các sản phẩm trị liệu từ tế bào khác nhau.

Bên cạnh đó, nếu quá trình sản xuất có liên quan thêm đến các thao tác tách chiết, tinh sạch để tinh chế sản phẩm đòi hỏi thêm các yêu cầu quản lý khác nhằm bảo đảm chất lượng của sản phẩm.

Bởi vậy, đòi hỏi các cơ sở tạo ra các tế bào và các sản phẩm từ tế bào dùng cho nghiên cứu ứng dụng vào điều trị cần phải đáp ứng các yêu cầu tối thiểu nhằm bảo đảm các tiêu chuẩn chất lượng thiết yếu của sản phẩm sử dụng cho mục đích điều trị bệnh ở người.

Theo thông tin từ Cục Quản lý dược cho biết hiện Bộ Y tế không cấp phép cho các loại sản phẩm mỹ phẩm được chế xuất từ tế bào cơ thể người.

"Người dân không nên tin vào những lời quảng cáo đồn thổi để tránh mua phải những sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe", đại diện Cục Quản lý dược khuyến cáo.

Lạm dụng thuật ngữ "tế bào gốc"

Một chuyên gia về tế bào gốc tại TP.HCM cho hay khi người dân muốn lựa chọn một sản phẩm tế bào gốc nên lựa chọn những đơn vị đã được kiểm tra, nghiên cứu cho phép sử dụng tế bào gốc.

Khi sử dụng phải kiểm chứng, kể cả gọi đến đường dây nóng của cơ quan quản lý vì hiện nay rất nhiều nơi quảng cáo tế bào gốc, đặc biệt tế bào gốc từ nước ngoài.

Bên cạnh đó, hiện nay thuật ngữ "tế bào gốc" bị lạm dụng rất nhiều, nhưng có dùng tế bào gốc vào trong sản phẩm của mình thật không thì rất khó nói.