Ánh nắng mặt trời giờ nào dễ gây ung thư da nhất?

TPO - mùa hè là thời điểm tia cực tím của mặt trời hoạt động mạnh và rất có hại, thậm chí gây ung thư da, nhất là vào khung giờ 10 -16 giờ chiều.

Ung thư da được chia thành ba loại cơ bản: ung thư biểu mô tế bào đáy (BCC), u hắc tố ác tính và ung thư biểu mô tế bào vảy (SCC).

BCC là dạng ung thư da phổ biến nhất và thường nằm ở những khu vực thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời (cổ, mặt, tay, cánh tay). U hắc tố ác tính chủ yếu đề cập đến nốt ruồi và là loại ung thư da chết người nhất. SCC cũng tương tự như BCC trừ việc nó bao gồm cả ung thư trong miệng, trên môi, và xung quanh bộ phận sinh dục; bệnh cũng thường bắt nguồn từ những tình trạng có từ trước (như bệnh hoặc di truyền).

Các dấu hiệu nhận biết sớm ung thư da

1. Các nốt ruồi kích thước không cân đối

hãy hình dung bạn chia nốt ruồi làm đôi và xem hai nửa có khớp với nhau không. Những nốt ruồi không cân đối không phải là điều tốt.

2. Nốt ruồi có bờ nham nhở hoặc không đều

Những nốt ruồi bình thường thường nhẵn nhụi.

3. Nốt ruồi trở nên sẫm màu hơn hoặc thay đổi màu sắc

4. Nốt ruồi to lên

Bất cứ nốt nào lớn hơn cục tẩy ở đầu bút chì đều cần phải kiểm tra.

5. Nốt ruồi bị chảy máu hoặc đau

6. Nốt mụn không hết ở vùng da tiếp xúc với ánh nắng

Những nốt mụn có thể xuất hiện và biến mất vào lúc này hay lúc khác, nhưng nếu có một vết sưng giống như mụn không hết sau một tháng hoặc hơn, thì rất có thể đó không phải là một nốt mụn bình thường.

7. Bầm tím ở bàn chân không khỏi

8. Phơi nhiễm với HPV

Bộ phận sinh dục bị nhiễm vi-rút cũng có thể phát triển các tế bào vảy và dẫn đến ung thư da.

9. Một "vết loét không liền"

Tình trạng này thường dùng để chỉ những vấn đề trong miệng (do hút thuốc lá). Ung thư miệng thuộc loại SCC, vì vậy hãy bỏ thuốc lá.

10. Các vệt màu nâu hoặc đen dưới móng tay hoặc móng chân

11. Da đóng vảy, bong tróc

Một trong những cách phát hiện ung thư da là đi khám tại các bệnh viện, cơ sở y tế uy tín. Bạn sẽ được bác sĩ khám toàn thân kỹ lưỡng, kết hợp sử dụng kính hiển vi để quan sát rõ hơn các tổn thương trên da. Ảnh minh họa: Internet

Tới ngay cơ sở y tế để khám

Một trong những cách phát hiện ung thư da là đi khám tại các bệnh viện, cơ sở y tế uy tín. Bạn sẽ được bác sĩ khám toàn thân kỹ lưỡng, kết hợp sử dụng kính hiển vi để quan sát rõ hơn các tổn thương trên da.

Nếu có dấu hiệu không ổn về sức khỏe, bác sĩ sẽ chỉ định làm thêm các xét nghiệm chuyên sâu khác như chụp X-quang, siêu âm, chụp cắt lớp vi tính CT, MRI để chẩn đoán mức độ và tình trạng di căn của bệnh.

Sinh thiết

Đây là phương pháp được sử dụng để chẩn đoán chính xác ung thư da. Bác sĩ sẽ lấy mẫu bệnh phẩm từ vị trí tổn thương (trong trường hợp nghi ngờ ung thư sắc tố thì tránh day nắn tổn thương, tránh chọc kim sinh thiết vì dễ làm tế bào ung thư bong ra gây di căn).

Những cách phát hiện sớm ung thư da nêu trên chỉ mang tính chất gợi ý. Người bệnh cần tới các cơ sở y tế ngay khi có dấu hiệu lạ trên da để bác sĩ chẩn đoán chính xác bệnh và tư vấn phương pháp chữa trị kịp thời, hiệu quả.

Các nhà khoa học phát hiện ra những tia cực tím kích hoạt ung thư da và dựa trên cơ sở này, họ đã tìm ra phương pháp để ngăn chặn ung thư da bằng việc sử dụng gene.

Nghiên cứu mới dẫn đầu bởi PGS. Andrew White - chuyên gia về sinh y học tại Đại học Cornell, Ithaca, New York, Mỹ đã phát hiện rằng, khi các tế bào gốc melanocyte tích tụ một số đột biến di truyền, chúng sẽ trở thành những tế bào ung thư. Khi tiếp xúc với tia cực tím (UV), các tế bào bạch cầu sẽ giải phóng melanin màu nâu đậm đến màu đen để bảo vệ da khỏi tia nắng. Nhưng trong tế bào gốc melanocyte đã đạt và vượt ngưỡng đột biến di truyền, do kích thích bởi ánh sáng mặt trời chúng sẽ phát triển thành khối u.

Các nhà khoa học giải thích rằng, một gene có tên Hgma2 xuất hiện trong da khi tiếp xúc với tia UV. Khi Hgma2 xuất hiện nó cho phép các tế bào gốc, tế bào sắc tố di chuyển từ nơi chúng nằm ở gốc của nang lông đến bề mặt da, hoặc biểu bì nơi chúng giải phóng melanin. Nhóm nghiên cứu đã sử dụng hai nhóm chuột được tạo ra đột biến tế bào gốc melanocyte để kiểm tra vai trò của Hgma2 trong sự phát triển của u ác tính. Kết quả cho thấy, những con chuột đột biến tế bào gốc và gene Hgma2 phát triển khối u ác tính, trong khi các con chuột có đột biến và gene Hgma2 đã lành, lại vẫn khỏe mạnh.

THÁI HÀ (TỔNG HỢP)