TTO - Đại dịch COVID-19 là lời nhắc nhở mạnh mẽ về sự mất cân bằng trong tự nhiên. Song báo cáo mới đây của Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) cho thấy cánh cửa cơ hội vẫn để ngỏ với nhân loại nếu con người đầu tư tốt hơn cho thiên nhiên.

Đầu tư vào năng lượng tái tạo là một phần trong kế hoạch hành động mà Diễn đàn Kinh tế thế giới đề xuất trong báo cáo - Ảnh: EURONEWS

Trong khi chính phủ và doanh nghiệp khắp nơi nỗ lực vượt qua khủng hoảng dịch bệnh COVID-19, một báo cáo nghiên cứu mới có tên "Tương lai của thiên nhiên và doanh nghiệp", do WEF phối hợp Công ty Alphabeta thực hiện, cho thấy những giải pháp "tích cực với thiên nhiên" có thể giúp tạo thêm 395 triệu việc làm tới năm 2030.

Người Việt hưởng lợi từ khôi phục rừng đước

Báo cáo cũng đề xuất kế hoạch để các doanh nghiệp có thể khai thác cơ hội kinh doanh trị giá 10,1 ngàn tỉ USD, tập trung vào các hoạt động công nghiệp tốt và gia tăng giá trị cho thiên nhiên.

Báo cáo được xây dựng trên những ví dụ thực tiễn của thế giới, trong đó chỉ rõ các kết quả làm ăn của doanh nghiệp được cải thiện ra sao nhờ hệ quả từ những giải pháp thân thiện với tự nhiên.

Chẳng hạn, nền nông nghiệp thông minh sử dụng cảm biến và hình ảnh vệ tinh ở Indonesia đã giúp nâng cao năng suất các vụ mùa trung bình thêm 60%.

Chiến lược phát triển xanh ở Khu công nghiệp Tô Châu của Trung Quốc đã là một phần nguyên nhân đáng kể giúp doanh số của khu công nghiệp này tăng gấp 260 lần.

Hay như tại Việt Nam, WEF ghi nhận thực tế người dân sinh sống trong các cộng đồng ven biển đã có mức thu nhập tăng gấp đôi sau khi khôi phục các cánh rừng đước trọng yếu.

"Chúng ta có thể giải quyết cuộc khủng hoảng đa dạng sinh học sắp xảy ra và thay đổi lại nền kinh tế theo cách tạo ra và bảo vệ hàng triệu việc làm" - bà Akanksha Khatri, phụ trách chương trình Nature Action Agenda - một phần của WEF, nói.

"Chúng ta có thể bảo vệ nguồn cung lương thực, tận dụng tốt cơ sở hạ tầng và khai thác tối ưu các nguồn năng lượng mới bằng cách chuyển sang các giải pháp thân thiện với thiên nhiên" - bà Akanksha Khatri nói thêm.

Cơ hội đến từ đâu?

Những gì chúng ta ăn và trồng tạo nên khoảng 10 ngàn tỉ USD trong tổng GDP toàn cầu và sử dụng tới 40% lực lượng lao động thế giới. Theo ước tính của WEF, đến năm 2030, các giải pháp thân thiện tự nhiên có thể tạo thêm 191 triệu việc làm cộng với 3,6 ngàn tỉ USD từ phần thu nhập tăng thêm về các chi phí tiết kiệm được.

Làm thế nào để có được kết quả như vậy? Trước hết, cần đa dạng hóa nguồn thức ăn. Hiện tại khoảng 75% lương thực thế giới bắt nguồn từ 12 loại cây và 5 loài động vật. 

Các thực phẩm động vật tạo 18% lượng calo nhưng chiếm tới 80% diện tích đất chăn thả. Theo đó, nếu đa dạng hóa được hơn nữa các loại rau trái, loài người hoàn toàn có thể tạo ra 310 tỉ USD từ các cơ hội kinh doanh thường niên sau 10 năm nữa (2030).

Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ trong các trang trại quy mô lớn sẽ giúp sức đáng kể cho mục tiêu này. Hơn 4,3 triệu việc làm và 195 tỉ USD sẽ đến nhờ các cơ hội kinh doanh từ công nghệ nông nghiệp chính xác vào năm 2030. Với ước tính năng suất mùa vụ tăng khoảng 40%, các khoản đầu tư trong lĩnh vực này có thể thu về kết quả cao hơn 10%.

Riêng trong lĩnh vực bán lẻ, với việc trung bình cứ mỗi giây lại có một xe tải chở đồ vải phế thải đổ hay đốt đi, tương đương với việc mỗi năm thế giới mất 500 tỉ USD từ số quần áo vứt bỏ này. 

Do đó, nếu sử dụng nhiều hơn nguyên liệu có thể tái tạo và tái sử dụng, tăng cường sửa hay tái chế sẽ giúp tiết kiệm 130 tỉ USD và giảm được 148 triệu tấn rác thải đồ dệt may vào năm 2030.

Hay như trong lĩnh vực đánh bắt cá, nếu công suất đánh bắt hiện tại được tiếp diễn như một chuyện bình thường, trữ lượng cá tự nhiên sẽ giảm 15%. Theo đó, ngành công nghiệp đánh bắt sẽ tốn kém thêm khoảng 83 tỉ USD vì tàu thuyền sẽ phải đi xa hơn và phải đánh bắt cá ở sâu hơn.

Ngoài ra, dư địa cho việc làm và thu nhập vẫn còn nhiều trong các cơ hội kinh doanh ở lĩnh vực hạ tầng và môi trường do con người xây dựng. Khoảng 40% GDP toàn cầu đến từ các tòa nhà văn phòng, nhà ở và hạ tầng giao thông. Theo đó, các giải pháp thân thiện tự nhiên có thể tạo thêm 17 triệu việc làm và 3.000 tỉ USD từ tiết kiệm chi phí cũng như thu nhập thêm từ đây cho tới năm 2030.

Thêm nữa, năng lượng và công nghiệp khai thác mỏ cũng hứa hẹn mang lại 87 triệu việc làm và 3.500 tỉ USD trong các cơ hội kinh doanh tới năm 2030. Điều này có thể đạt được thông qua ứng dụng công nghệ và máy móc giúp tăng cường tỉ lệ hồi phục nguyên liệu.

Triệu việc làm từ năng lượng tái tạo

Các cơ hội kinh doanh từ năng lượng tái tạo tới năm 2030 được ước tính đạt khoảng 650 tỉ USD và các khoản đầu tư cũng mang về thu nhập cao hơn 10%. Ngoài ra, các gói kích thích dành cho điện mặt trời và các nguồn năng lượng tái tạo thương mại hóa khác cũng có thể tạo thêm hàng triệu việc làm.

Cũng theo tính toán của WEF, năng lượng mặt trời không được trợ giá đã tương đương các chi phí của năng lượng hóa thạch tại hơn 30 quốc gia và được dự tính trong năm nay (2020) sẽ rẻ hơn nhiệt điện than tại Trung Quốc và Ấn Độ.